Historia wiatraków w Wielkopolsce sięga XIV wieku. Wtedy powstały pierwsze wiatraki, które jak się okazało na wiele stuleci zadomowiły się na wielkopolskiej ziemi. Największy rozwój wiatraków przypadł na wiek XVIII. Na terenie Polski istniało wówczas ok. 20 tys. wiatraków, z czego w samej Wielkopolsce - ponad 12 tys. Polska była wówczas zagłębiem młynarstwa w Europie. Powstawały całe grupy wiatraków, wokół Leszna było ich blisko 100, Śmigla - ok. 60, a Rydzyny – ok. 40.

Z biegiem lat i postępu cywilizacyjnego wiatraki przestały być potrzebne bowiem dotychczasowe metody mielenia zboża zastąpiono nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi. Dla wiatraków oznaczało to powolne niszczenie i w konsekwencji zagładę. Z czasem dumny symbol dobrobytu województwa wielkopolskiego praktycznie przestał istnieć. Obecnie w regionie leszczyńskim ostały się nieliczne wiatraki, wiele z nich jest w fatalnym stanie. W Polsce nie zobaczymy już działającego wiatraka.

Nieliczne zachowane wiatraki to zabytki architektury, przeważnie w fatalnym stanie technicznym. Dzisiaj w Wielkopolsce mamy ok. 75 tych unikatowych obiektów, ich liczba systematycznie maleje, a wiele z nich wymaga natychmiastowej renowacji.

Z inicjatywy Stowarzyszenia „Wiatraki Wielkopolskie” powstał Szlak wiatraczny. Podążając tym szlakiem zobaczymy 50 wiatraków znajdujących się na terenie Leszna oraz powiatów leszczyńskiego, wolsztyńskiego, kościańskiego oraz rawickiego. Jest to największy tego typu szlak w Europie.

TRASA I - Szlak Rydzyński

Rydzyna – Leszno – Osieczna – Krzywiń – Jerka – Racot – Kościan – Śmigiel – Wilkowice – Święciechowa – Rydzyna (116 km)

TRASA II – Szlak Kościański

Kościan – Racot – Jerka – Krzywiń – Łagowo – Grabonóg – Pępowo – Miejska Górka – Sarnowa – Izbice (73 km)

Znaczna część szlaku w Trasie I przebiega na terenie bądź w bliskiej odległości od powiatu leszczyńskiego.

Szczegółowe informacje:

Szlak Wiatraczny w Wielkopolsce.

Jarosław Jankowski – Wiatraki Wielkopolski 

Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej

Izabela Wyszowska, Paulina Zakrzewska - Szlak Wiatraczny w Wielkopolsce